Konut verilerine bakıldığında genel artış var. Kasım ayındaki artış %25 civarlarında. Bir önceki aya görede %1,8 civarında bir artış söz konusu.
Konut artışlarındaki birinci neden yapılan kampanyalar. İkinci neden vergilerden kaynaklanan son aylarda bir artışa neden olur. Kasım ayıda bunun tam merkezindedir. Ekim, Kasım ve Aralık ayları vergisel sebepler için alımların olduğu aylardır. Geçen yıla göre bu yıl gene yüksek satış sözkonusu. 496 bin cizarında bir satış sözkonusu. Bu da şunu gösteriyor "bu seneki faiz indirimleri konut satışlarının artmasına neden olur". Faizlerdeki %1 indirim konut satışlarında hemen hemen %10 artışına etki eder.
2017 yılı için önerilere bakıldığında faiz çok kritik bir nokta, maliyetler anlamında baktığınızda konut satışlarının neredeyse %34 ü konut kredileri ile alınıyor. İnşaat firmaları konut satışlarını senet satışı dediğimiz kendileri finanse ederek satış gerçekleştirmeye başladılar. Önümüzdeki dönemlerde faiz oranlarında artış söz konusu olduğunda konut satışlarının banka kredisi ile alımlarında düşüş yaşanacağını öngörüyoruz. Faiz oranlarında artış söz konusu olduğunda konut satışları 2016 satışlarının altında kalır.
Satışların Düşmeşi Fiyatlarında Düşmesi Anlamına Gelir mi?
Fiyatlarda herhangi bir düşüş söz konusu değil. Bölgesel olarak kiralarda bir düşüş söz konusu. Kiralardaki düşüş bir trende dönüşürse 6-9 ay boyunca sürerse konut satışlarındaki fiyatlarda düşüşe neden olur. Normalde satışların düşüyor olması fiyatlarda düşmeye sebebiyet vermesi lazım. Konut satışlarında 2 el piyasasını ayrı 1. el piyasasını ayrı değerlendirmek gerekir. Türkiye'de yaklaşık olarak yılda 1 milyon tane konut satılıyor bunların 300 bin tanesi 1. el, 700 bin tanesi 2. el konutlardır. 2. el daha çabuk reaktif veriyor. Çünkü konut satılmaya hazır, ilanlar verilmiş satmak üzeresiniz. Fiyatların düştüğünü görüyorsunuz reaksiyon gösteriyorsunuz ilanı yeniden düzenliyorsunuz fiyatı aşağı çekiyorsunuz. 1. el piyasasında bu durum bu kadar hızlı reaksiyon göstermiyor. İnşaat firmaları zaten demiri almış, betonu almış yüksek fiyatlardan inşaat maliyeti yapmış olduğundan fiyatları geriye çekme şansları çok fazla yok. Ödemelerde esnek davranarak satış yapmaya çalışılıyor.
