Sapiens ve Homodeus kitaplarıyla insanlık tarihinin hem geçmişini hem de geleceğini anlatan İsrailli yazar Yuvah Noah Harari insanı gelişim vakfının düzenlediği zirve için İstanbul'a geldi. Dünya çapında kitapları milyonlar satan Harari, Türkiye'deki ilk röpotajı NTV'ye yaptı. Dünya nereye gidiyor, teknoloji insanlığı esirmi alıyor, gelecekte hangi meslekler kaybolabilir tüm bu soruları yanıtladı.
Harari:"İnsanların aldıkları kararlar gittikçe teknolojiye, telefonlarına bağımlı hale geliyor. Şuan olmakta olan yapay zeka benim istediklerimi, neyi sevip neyi sevmediğimi benden daha iyi anlamaya başlıyor. Burdan havaalanına gitmek için en iyi yolu navigasyona soruyoruz. Çok yakın zamanda ne okumalıyım, nerde yaşamalıyım, kimle evlenmeliyim bu soruları yapay zekaya soracağız. Çok uzakta değil 10-20 yıl sonrasından bahsediyorum." dedi.
Yapay zeka bizi bizden daha iyi tanımaya başlıyor. Bu sözlerin sahibi İnsan Sapines (Türünün Kısa Tarihi) ve Homodeus (Yarının Kısa Tarihi) kitaplarının yazarı Prof. Yuvah Noah Harari. Harari'ye göre çevremizde gerçek olduğunu düşündüğümüz çoğu şey kurgudan ibaret.
PARA TARİHİN EN BÜYÜK HİKAYESİ
Harari: "Mesela para tarih boyunca anlatılan en büyük hikaye. Paranın objektif bir gerçekliği yok. Yiyemezsiniz, içemezsiniz. Ama bu yeşil kağıdın on muz değerinde olduğu hikayesine inanırsanız parayı alıp süpermarkete gidersiniz. Ordaki insanda bu hikayeye inanıyorsa gerçek muz alıp yiyebilirsiniz. İnsanlar paraya inanmayı bırakırsa bütün ekonomi çöker. Ben bu kurgular olmadan yaşamalıyız demiyorum. Sadece kurguyla gerçeklik arasındaki ayrımı farketmemiz gerektiğini söylüyorum. Bizim ürettiğimiz şeylerin bize hizmet etmesi yerine, biz onlar tarafından esir alınmış haldeyiz." dedi.
YEMEK ŞİDDETTEN ÇOK ÖLDÜRÜYOR
İsrailli profesör tüm olumsuzluklara rağmen insanlık tarihinin en barışçıl döneminin yaşandığı görüşünde.
Harari: "Küresel olarak tarihin en barışçıl çağında yaşıyoruz. Evet özellikle Ortadoğuda büyük bir şiddet var. Ama genel olarak bakarsanız, tarihin herhangi bir bölümünden çok daha barışçıl olduğunu görürsünüz. Tarihte ilk defa insanlar şiddet olaylarından çok daha fazla yemekten ölüyor. 700 bin insan şiddet olaylarından, 3 milyona yakın insan obezite ve bağlı olduğu hastalıklardan ölüyor." dedi.
YENİ ENDÜSTRİ DEVRİMİ GELİYOR.
İnsanlığın yeni bir endüstri devriminin eşiğinde olduğunu söyleyen Harari, bu devrimi yakalayamanlar bir alt tür olarak kalma tehlikesiyle karşı karşıyalar.
Harari: "Yeni bir endüstri devrimi sürecindeyiz. Bu sefer biyoteknolji ve yapay zekayı tanıyoruz. Yine bazı ülkeler bu konuda daha ilerdeler. Bu kez çok büyük bir tehlike var. Bu kez geride kalan ülkeler bir daha asla öndeki ülkeleri yakalayamayacaklar. Çünkü insanoğlu bu kez nasıl bir bedenve beyin üreteceği üzerinde çalışıyor. Üst bir tür yaratılıyor. Geride kalanlar sadece geride kalmış olmayacak, bir alt tür haline gelebilir." dedi.
HANGİ MESLEKLER KAYBOLACAK?
Harariye göre çocuklarınıza bir meslek seçerken birkez daha düşünmelisiniz.
Harari: "Bugün var olan mesleklerin önemli bir kısmı 2050 senesinde olmayacak. Şöförler, doktorların çoğu veya doktorlar bizim bildiğimizden çok farklı işler yapacaklar. Bugünün %90'ı hastalıkları tespit edip tedavi önerir. Yapay zeka bu işleri yapan makineler üretmeye çok yakın. Bankacılar, fabrikada çalışanlar robotlarla veya 3 boyutlu yazıcılarla yer değiştirecek. Bu kaybettiğimiz işlerin yerine yerini dolduracak kadar yeni iş ortaya çıkaracakmı bilmiyoruz. Şuan çocuklara ne öğrettiğimiz çok büyük bir problem. Çünkü şuan öğrettiğimiz herşey onlar 40 yaşına geldiğinde anlamsız olacak. Şuan bir genç olmak hem heyecanlı hem de korkutucu. Tarihte ilk defa yaşlılar size gerekli tavsiyeleri veremiyor. Çünkü siz yaşlandığınızda dünyanın nasıl bir yer olacağını kimse bilmiyor." dedi.
İNSANLARLA ROBOTLAR SAVAŞIR MI?
Harari: "Yapay zekanın gelişimde önemli bir ilerleme görüyoruz. Ama yapay bilinç konusunda bir ilerleme görmüyoruz. Zeka problemleri çözmeye yarar. Bilinç ise hissetmeye, arzu etmeye yarar. Bu alanda bir ilerleme yok. Bilgisayarların hissi arzuları yok. İnsanlarla makinalar savaşmaktan çok birleşecekler. Şuanda bu süreçteyiz. Telefonlarla kavga etmiyoruz. Gelecekte yarımız makina yarımız insan olan yapılara dönüşeceğiz." dedi.
Harari gelecekle ilgili çokta umutsuz değil.
Harari: "Gelecekle ilgili gerçekçi olmalıyız. Daha önce de olduğu gibi geleceği iyi yapama potansiyeli de geleceği kötü yapma potansiyeli de elimizde ve dünyadaki her devrim içinde iyiyi ve kötüyü barındırır. Teknoloji bizimle onun ne yapacağını söylemez. Buna teknoloji karar vermez. Anahtar nokta teknolojiyi kendi amaçlarımız için kullanmak ve teknolojinin bizi kullanmasına izin vermemek. Bunu sağlayabilirsek sanırım iyi bir gelecek olacak." dedi.
